Hoàng Nguyên Thanh: Leo núi Bà Rá để thành “vua” marathon Đông Nam Á

Cho đến tận bây giờ, mỗi khi nhớ lại khoảnh khắc cán đích đầu tiên tại sân vận động Mỹ Đình và trở thành nhà vô địch SEA Games 31 ở nội dung khắc nghiệt 42,195 km, Hoàng Nguyên Thanh vẫn còn nguyên cảm xúc bồi hồi về hơn 2 giờ thi đấu đã trở thành kỷ niệm khó quên nhất trong sự nghiệp của anh.

SEA Games 31 – Dấu ấn lịch sử

Đoàn VĐV dự tranh môn marathon SEA Games 31 xuất phát tại Khu Liên hợp Thể thao quốc gia Mỹ Đình khi trời còn tối mịt trong một ngày tháng 5 cực kỳ sôi động ở Hà Nội. Cùng với đồng đội Lê Văn Tuấn, chân chạy quê Bình Phước Hoàng Nguyên Thanh tự tin sát cánh so kè cùng những ứng cử viên thực thụ như Agus Prayogo (Indonesia), người về nhì trong vài kỳ SEA Games gần đây, hay dàn chân chạy nhập tịch của Thái Lan như Kieran Tuntivate, Tony Payne…

Hoàng Nguyên Thanh trên đường chạy marathon SEA Games 31

Gần như ẩn mình trong hơn hai phần ba hành trình khi luôn duy trì vị trí thứ tư của đoàn đua, gần 1km cuối cùng, Hoàng Nguyên Thanh mới băng băng bứt lên với những bước chạy dũng mãnh và hết sức tự tin. 

Cú nước rút bất ngờ của Nguyên Thanh khiến cả Tony Payne lẫn Agus Prayogo ngỡ ngàng vì hai chân chạy này không cho thấy bất cứ dấu hiệu xuống sức nào sau khi cùng dẫn đầu ở khoảng 40km trước đó.

Hoàng Nguyên Thanh tung nước rút tuyệt vời ở chặng cuối

Báo chí trong nước gần như đã trao luôn cho Hoàng Nguyên Thanh danh hiệu “Nhà vô địch sớm nhất trong ngày thi đấu” tại SEA Games 31 khi anh giành được tấm huy chương nội dung marathon nam ở thời điểm được mô tả là “rất nhiều người Hà Nội còn chưa kịp… ăn sáng để đi làm”, tức chỉ khoảng 7 giờ 30 phút sáng 19-5-2022!

Về đích trước tiên với thành tích 2 giờ 25 phút 7 giây 84, Hoàng Nguyên Thanh không chỉ giành được ngôi vô địch SEA Games đầu tiên trong sự nghiệp mà còn mang về cho điền kinh Việt Nam tấm HCV cự ly marathon nam đầu tiên trong lịch sử đại hội thể thao khu vực. Thành tích tốt nhất trước đó là tấm HCB của Nguyễn Chí Đông tại SEA Games 2003, cũng trên sân nhà.

Một mình về đích trước tiên tại sân Mỹ Đình

Theo ghi nhận của cộng đồng chạy bộ trong nước, điều đáng tiếc nhất là dù đã “live” gần như toàn bộ chương trình thi đấu SEA Games 31 với tư cách đài chủ nhà, Đài Truyền hình Việt Nam lại “bỏ sót”, không tường thuật trực tiếp một sự kiện lịch sử của môn thể thao lâu đời có từ Olympic 1896 này.

Tấm HCV lịch sử của marathon Việt Nam

Đó là lý do người hâm mộ chỉ có thể được chứng kiến đoạn về đích của Hoàng Nguyên Thanh, được mô tả là “bỗng như từ dưới đất chui lên và băng băng chạy với những bước chạy dũng mãnh, tự tin, một mình tiến vào sân Mỹ Đình và hoàn thành những mét cuối cùng trước khi đăng quang” trên mọi diễn đàn, blog của cộng đồng runner. 

Hình ảnh Nguyên Thanh vừa chạy vừa ngoái lại phía sau để quan sát đối thủ và ung dung về đích chắc chắn sẽ là khoảnh khắc khó quên của điền kinh Việt Nam.

Khởi đầu hành trình

Chẳng phải gương mặt xa lạ với người hâm mộ điền kinh, Hoàng Nguyên Thanh nổi lên từ Giải vô địch leo núi Bà Rá trên quê nhà, tiếp bước người đàn anh Trần Văn Lợi một thời độc diễn ở màn lên đỉnh núi cao hơn 700m so với mực nước biển. 

Mê chạy từ khi còn đi học, ở trường cứ có cuộc thi chạy nào Thanh đều đăng ký tham dự và giành giải cao. Cho đến năm lớp 10, Thanh được chọn tham dự Hội khỏe Phù Đổng cấp tỉnh và giành HCB. 

Được mời tham gia tổ cự ly dài của đội tuyển điền kinh Bình Phước, gia đình mãi sau này mới ủng hộ con trai, một phần do Thanh được nuôi ăn học, lại có tiền lương, giảm gánh nặng trên vai bố mẹ vốn quen nghề làm nông ở Đồng Phú.

Nguyên Thanh khởi đầu bằng đường chạy dài, việt dã leo núi

Làm quen với cuộc sống của một VĐV, những khó khăn ban đầu không làm Thanh chùn bước, kể cả việc tự lập và khép mình vào kỷ luật tập luyện cũng như sinh hoạt của đội. Chỉ nghĩ đến việc phải chạy để có cuộc sống tốt hơn cho gia đình và bản thân, Thanh lại lao vào tập luyện, vượt qua cả những cơn đau thể xác lẫn tinh thần.

Được đánh giá có tố chất chạy dài nhờ vào nền tảng thể lực tốt cùng đôi chân cực khỏe, Thanh nắm bắt nhanh các động tác kỹ thuật và phương pháp chạy, chịu khó tập luyện và từng bước vươn lên. Chỉ mất 4 năm tập luyện, Thanh giành HCV tại cuộc thi leo núi Bà Rá vốn nổi tiếng khắc nghiệt và thống trị suốt 3 mùa giải liên tiếp. Năm 2015, Thanh được triệu tập vào đội tuyển quốc gia và giành HCĐ nội dung marathon ngay lần đầu tham dự SEA Games.

Hoàng Nguyên Thanh không có đối thủ ở cuộc thi leo núi Bà Rá từ năm 2015

Chấn thương liên tiếp ập đến khiến Hoàng Nguyên Thanh đối mặt vô vàn khó khăn. Cuối năm 2017, anh xin rời đội tuyển Bình Phước để về đi học nghề rồi làm việc cho một công ty may mặc. 

Tưởng chừng cuộc đời chàng trai sinh năm 1995 đã sang trang mới thì 2 năm sau, Thanh nghe lời bạn bè, tham dự giải marathon tại Bình Định và về thứ tư chung cuộc. Chính cuộc thi này đã khơi lại ngọn lửa đam mê trong lòng Thanh và anh ngỏ ý xin quay lại đội tuyển Bình Phước.

Bảy lần liên tiếp đăng quang trên đỉnh Bà Rá quê nhà

Không hề dễ dàng để tái hòa nhập nhưng với nghị lực và lòng quyết tâm, Thanh trở lại guồng quay, sức bật thậm chí còn tốt hơn trước. Anh giành chức vô địch leo núi Bà Rá đến lần thứ 6 liên tiếp, 3 năm liền không có đối thủ ở đường chạy marathon Giải Việt dã toàn quốc Báo Tiền phong các năm 2020, 2021, 2022 và hướng tới SEA Games 31 với quyết tâm chiến thắng rất cao.

Lên đỉnh vinh quang

Chiến tích lịch sử tại SEA Games 31 đưa tên tuổi Hoàng Nguyên Thanh đến với đông đảo người hâm mộ cả nước. Tấm HCV marathon danh giá lần đầu giúp Thanh lọt vào danh sách bầu chọn “Vận động viên tiêu biểu toàn quốc” và đề cử “Vận động viên nam xuất sắc nhất” tại Cúp Chiến thắng 2022.

Hoàng Nguyên Thanh làm dày thêm bản thành tích của mình bằng những tấm HCV

Chưa bắt kịp kỷ lục 2 giờ 21 phút 51 giây của đàn anh Nguyễn Chí Đông thiết lập từ SEA Games 22 vào năm 2003 nhưng Hoàng Nguyên Thanh cũng hài lòng với thành tích dưới 2 giờ 25 phút hiện tại. Với nỗ lực góp mặt tại Asian Games, suốt thời gian qua, Thanh đã thử sức ở rất nhiều giải đấu, từ marathon Bình Dương, Bến Tre, TP HCM và đều giành thứ hạng cao nhất. Tại Đại hội Thể thao toàn quốc 2022, Thanh đem về cho đoàn thể thao Bình Phước tấm HCV marathon kèm kỷ lục đại hội với thông số mới 2 giờ 25 phút 2 giây!

Hoàng Nguyên Thanh vô địch marathon TP HCM 2023

Với cuộc thi leo núi Bà Rá tại quê nhà, trong những ngày đầu năm 2023, Thanh cũng đã kịp giành được ngôi vô địch thứ 7 liên tiếp – thành tích chưa ai theo nổi trong lịch sử 28 năm của giải đấu này. 

Chính từ đường chạy đồi núi quê nhà mà “ông vua” mới của đường chạy marathon Đông Nam Á đã chính thức lên ngôi. Bảo vệ ngôi vị tại SEA Games 32 vào tháng 5 và xa hơn là giành quyền góp mặt ở Asian Games Hàng Châu vào tháng 9-2023 sẽ là mục tiêu cao nhất của chàng trai giàu nhiệt huyết, luôn khát khao thể hiện chính mình trên mọi cung đường gian khổ nhất của môn điền kinh.


Đào Tùng – Ảnh: Đông Linh, Hoàng Triều