Báo cáo tại cuộc họp, đại diện tỉnh Kon Tum, Quảng Nam cho biết mặc dù chưa có thiệt hại về người nhưng người dân trên địa bàn có hoang mang, lo lắng.

Theo TS Phạm Thế Truyền, Phó giám đốc Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý địa cầu), trong thời gian gần đây, động đất xảy ra thường xuyên và có xu thế gia tăng cả về tần suất và cường độ trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum. Cụ thể từ năm 1903 đến năm 2020 (117 năm), đã ghi nhận 33 trận động đất có độ lớn M = 2,5 – 3,9. Tuy nhiên từ tháng 2-2021 động đất xuất hiện và có xu hướng gia tăng. Cụ thể trong năm 2021 xảy ra 114 trận động đất; trong 8 tháng đầu năm 2022 xảy ra 146 trận động đất ở tỉnh Kon Tum.

Từ ngày 15 đến 28-4-2022 đã xảy ra liên tiếp 41 trận động đất với M = 2,5 – 4,5, trong đó ngày 15-4 độ lớn 4,1 và ngày 18-4 độ lớn 4,5. Từ ngày 23 đến 24-8, đã xảy ra liên tiếp 12 trận động đất với M = 2,5 – 4,7, trong đó trận động đất lúc 14 giờ 08′ ngày 23-8 có độ lớn 4,7 là trận động đất mạnh nhất trong lịch sử từng được ghi nhận ở khu vực này và đã gây rung chấn trong khu vực huyện Kon Plông và các địa phương lân cận (Gia Lai, Quảng Nam, Đà Nẵng).

Ông Truyền cho biết theo nhận định sơ bộ của Viện Vật lý địa cầu, cường độ động đất trong khu vực này tối đa có thể có độ lớn không quá 5,5.

Theo TS Phạm Thế Truyền, nguyên nhân sơ bộ gây động đất là do hồ chứa. Tuy nhiên để khẳng định nguyên nhân phát sinh động đất và có cơ sở dự báo xu thế hoạt động, cũng như cường độ động đất trong tương lai, cần có đánh giá chi tiết và tiến hành nghiên cứu cụ thể.

Trước mắt, cùng với đẩy mạnh tuyên truyền để người dân yên tâm, không hoang mang, Viện Vật lý địa cầu sẽ lắp 6 trạm quan trắc động đất tại huyện Kon Plông, trước mắt là từ giờ đến tháng 9-2022 sẽ khẩn trương lắp đặt 3 trạm, đồng thời lắp đặt 2 trạm quan trắc tại thuỷ điện Đắk Ring để theo dõi diễn biến động đất.

Cùng với các giải pháp trước mắt nêu trên, về lâu dài, Viện Vật lý địa cầu kiến nghị cần tăng cường lắp đặt hệ thống quan trắc động đất, không chỉ ở khu vực Kon Plông, cùng với đó phải tiến hành phân vùng rủi ro động đất trên phạm vi quốc gia để kịp thời phục vụ công tác ứng phó.

Ông Lê Văn Chính, đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết qua nghiên cứu các trận động đất tại khu vực Kon Plông từ năm 2021 đến nay, cho thấy chưa đến mức độ nghiêm trọng. Nhận định bước đầu của các nhà khoa học, động đất tại Kon Plông là động đất kích thích do quá trình tích nước hồ chứa thủy điện. Tuy nhiên để khẳng định nguyên nhân phát sinh động đất và có cơ sở dự báo xu thế hoạt động, cũng như cường độ động đất trong tương lai, cần có khảo sát, quan trắc, nghiên cứu chi tiết về địa chất kiến tạo và chế độ địa chấn trong khu vực…

Ông Nguyễn Anh Tú, Phó vụ trưởng Vụ an toàn đập (Tổng cục Thủy lợi) khẳng định qua đánh giá các hồ thủy lợi trên địa bàn tỉnh Kon Tum chưa phát hiện điều gì bất thường và vẫn đảm bảo an toàn theo thiết kế.

Còn theo ông Lê Minh Long, Phó vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng), với mức độ động đất xảy ra ở Kon Tum trong thời gian qua nằm ở dưới cấp 6 theo quy chuẩn của Việt Nam. “Khu vực xảy ra động đất liên tiếp thời gian qua ở Kon Tum ở mức độ thấp, không ở mức độ nghiêm trọng nên không quá lo ngại. Tức là các công trình kiên cố như trường học, bệnh viện, nhà máy, hồ đập… hoàn toàn có thể chống chịu được và không ảnh hưởng đến tính mạng của người dân. Vì vậy các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nắm rõ được thông tin và tránh hoang mang không cần thiết.

Kết luận cuộc họp, ông Trần Quang Hoài, Phó trưởng ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, đánh giá diễn biến động đất tại Kon Plông là phức tạp với cường độ tương đối lớn. Vì vậy ông Hoài yêu cầu các bộ, ngành, các tỉnh Kon Tum, Quảng Nam triển khai nghiêm túc Công điện số 750/CĐ-TTg ngày 23-8 và văn bản số 2502/VPCP-NN ngày 21-4-2022 của Văn phòng Chính phủ về ứng phó với động đất khu vực huyện Kon Plông.