Vào Chủ Nhật ngày 8 tháng 6 năm 2025, phiên bản lần thứ 4 của Ngày Văn hóa châu Á đã diễn ra tại Quảng trường Charles de Gaulle ở Lyon, do Trung tâm Châu Á tổ chức ngay tại trung tâm quận 3. Trong không gian đầy màu sắc với đèn lồng đỏ và cờ các nước châu Á tung bay trong gió, công chúng đã được mời gọi để khám phá, thấu hiểu và chia sẻ sự phong phú, đa dạng của các nền văn hóa châu Á thông qua một chương trình vừa sôi động vừa giàu ý nghĩa. Sự kiện này hiện đã trở thành một phần quan trọng trong lịch văn hóa thường niên của Lyon — một nền tảng để tôn vinh và khám phá các nền văn hóa Á Đông tại Pháp.
Hàng chục gian hàng đã cho phép công chúng đắm mình trong truyền thống của Việt Nam, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia và Thái Lan. Tại chỗ, khách tham quan đã thưởng thức các món ăn địa phương, thư pháp, tranh lụa, y học cổ truyền, các màn trình diễn võ thuật và biểu diễn trực tiếp — múa lân, trình diễn trống, dân ca, kịch mặt nạ và nhạc cung đình. Người già và trẻ em đều tham gia với sự tò mò và hào hứng.
Nhưng đằng sau màu sắc, hương vị và âm thanh, là một cảm xúc sâu lắng: ký ức về những vết thương vẫn chưa lành — đặc biệt là do Chiến tranh Việt Nam để lại.
Với tinh thần đó, một gian hàng đặc biệt nổi bật: không gian thiền định và thông tin dành riêng cho các nạn nhân chất độc da cam — một loại vũ khí hóa học do quân đội Hoa Kỳ sử dụng từ năm 1961 đến 1973 trong chiến dịch “Ranch Hand”.
Loại chất độc có chứa dioxin này đã được rải trên gần 20% diện tích rừng miền Nam Việt Nam nhằm làm mất chỗ ẩn náu của lực lượng đối phương. Tuy nhiên, ngoài mục đích quân sự, hậu quả đối với dân thường là vô cùng nghiêm trọng: ung thư, dị tật bẩm sinh, rối loạn thần kinh, mù lòa, vô sinh và biến đổi gen. Đến nay, hàng triệu người vẫn còn chịu ảnh hưởng trực tiếp hoặc di truyền từ chất độc này.
Một triển lãm đầy sức mạnh và mang tính giáo dục, sử dụng các bảng minh họa, lời chứng thực của nạn nhân, dữ liệu khoa học, chân dung những đứa trẻ dị tật và bản đồ các khu vực bị nhiễm độc để kể lại lịch sử chất độc da cam.
Sáng kiến này không chỉ nhằm nhắc lại sự kiện, mà còn nâng cao nhận thức về sự miễn trừ trách nhiệm của các tập đoàn Hoa Kỳ và sự thiếu hụt đền bù cho các nạn nhân. Đó là lời kêu gọi công lý, sự thừa nhận và hành động. Trung tâm của gian hàng là một tấm biển trắng lớn mang dòng chữ: “Chúng Tôi Sẽ Không Quên – Hòa Bình”. Khách tham quan được mời ký tên như một cam kết cá nhân tưởng nhớ các nạn nhân và để những tội ác này không bị lãng quên.
Tấm biển dần được lấp đầy bằng chữ ký, lời nhắn, tên tuổi và tranh vẽ. Việc ký tên không phải hành động ngẫu nhiên — mà là cách hòa mình vào ký ức tập thể, nói rằng: “Tôi ghi nhận, tôi ủng hộ, tôi ghi nhớ”. Khoảnh khắc trở nên đặc biệt hơn khi các nhân vật chính trị và ngoại giao cùng tham gia. Thị trưởng Lyon Grégory Doucet đã tự tay ký tên lên bảng, được bao quanh bởi đoàn đại biểu thân thiện và trang trọng. Tuy đơn giản, nhưng hành động của ông mang ý nghĩa biểu tượng và nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ công chúng.
Mỗi chữ ký là một thông điệp mạnh mẽ. Sự thừa nhận nỗi đau do chiến tranh gây ra vì lợi ích của nước ngoài.
Đây cũng là khoảnh khắc hy vọng về sự hòa giải và hợp tác vượt qua chia rẽ trong quá khứ — một cam kết chung về đối thoại và ghi nhớ. Những chữ ký chính thức này đã mang lại ý nghĩa thể chế cho hành động tưởng niệm, biến một tấm poster thành một tuyên ngôn chính trị.