Thoát quy hoạch treo, dân rộng đường sinh kế

Ba khu công nghiệp (KCN) “treo” nhiều năm nay, gồm: KCN Bàu Đưng quy mô 175 ha tại xã An Nhơn Tây, huyện Củ Chi; KCN Phước Hiệp quy mô 200 ha tại xã Phước Hiệp và xã Trung Lập Hạ, huyện Củ Chi và KCN Xuân Thới Thượng quy mô 300 ha tại xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn.

Có cơ hội xây nhà, phát triển kinh tế

Từ đường Phạm Văn Sáng, chúng tôi rẽ vào đường Xuân Thới Thượng 4 đi hơn 5 km đến kênh Trung ương. Đây là địa phận quy hoạch khu công nghiệp 300 ha xã Xuân Thới Thượng “treo” hơn 15 năm nay, đi qua địa bàn 3 ấp gồm ấp 2, ấp 4, ấp 1.

Tại ấp 2, dọc 2 bên đường, nhiều căn nhà cấp 4 đã xuống cấp nhưng chưa được sửa sang. Ghé vào nhà ông Ngô Văn Tài vừa lúc ông chuẩn bị bữa cơm. Nghe thông tin Chính phủ đồng ý bỏ ra khỏi quy hoạch KCN 300 ha này, ông mừng rơn. “Nhà tôi đông con, đa số làm công ăn lương, rồi các con có vợ có chồng, không có tiền thuê nhà trọ, mấy lần lên xã xin cất nhà mà không được. Khổ lắm! Nếu bỏ quy hoạch thì nhà nước nên quy hoạch khu vực này là khu dân cư để người dân được xây dựng nhà cửa” – ông Tài nói.

Rời nhà ông Tài, chúng tôi gặp bà Nguyễn Thị Gái (ấp 2), đang tưới nước cho vườn rau sau nhà. Bà Gái cho biết đây là sinh kế của gia đình bên cạnh đàn bò 10 con. Bà Gái tâm sự: “Từ khi được thông báo khu đất vô quy hoạch thì không làm ăn được gì. Ngoài nuôi bò phải trồng trọt thêm hoa màu để trang trải cuộc sống. Con trai sắp đến tuổi lập gia đình, cần ra riêng. Nếu nhà nước bỏ quy hoạch thì dân mừng lắm vì có thể tách thửa, xây dựng nhà cho con. Vợ chồng tôi có tuổi, nếu không trồng trọt thì có thể xây nhà trọ hoặc nhà xưởng cho thuê”.

Chúng tôi đến xã An Nhơn Tây (huyện Củ Chi), nơi có quy hoạch KCN Bàu Đưng với diện tích 175 ha vừa được bỏ ra khỏi quy hoạch. Khu vực này nằm trên 2 con đường chính gồm Nguyễn Thị Rành và An Nhơn Tây với nhiều hộ dân đang sinh sống. Có gần 7.000 m2 đất màu nằm trong quy hoạch KCN này, ông Trịnh Văn Lam (ấp Bàu Đưng) kể vợ chồng ông chia khu đất này cho 2 người con, nếu cần vốn làm ăn hoặc mua nhà có thể bán nhưng nhiều năm nay, có khách đến hỏi, nghe quy hoạch KCN đều bỏ đi. Nay nhà nước bỏ ra khỏi quy hoạch, giá trị đất lên cao, người dân có thêm cơ hội để làm ăn.

Quy hoạch treo hơn 12 năm và cũng trói chặt quyền lợi người dân là quy hoạch KCN Phước Hiệp với diện tích 200 ha tại xã Phước Hiệp và xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi. Tại đây, nhiều mảnh ruộng trống rộng thênh thang để hoang hóa, cỏ mọc um tùm. Một số hộ dân treo bảng bán đất, cho thuê đất nhưng không ai ngó ngàng.

Nhà người dân nằm trong KCN Bàu Đưng (xã An Nhơn Tây) đang xuống cấp nhưng nhiều năm không dám sửa sang vì quy hoạch treo

Rà soát lại, quy hoạch từng phân khu

Trao đổi với chúng tôi về thông tin đưa ra khỏi quy hoạch 2 KCN trên địa bàn huyện Củ Chi, bà Phạm Thị Thanh Hiền, Chủ tịch UBND huyện Củ Chi, cho biết không chỉ người dân mà địa phương rất vui vì nhiều năm trông đợi đã có kết quả ban đầu.

“Sau quyết định của Phó Thủ tướng, huyện tiếp tục chờ chỉ đạo của UBND TP HCM để tiến hành rà soát quy hoạch và đề xuất các quy hoạch phân khu cụ thể cho từng khu vực sát với thực tế, hạn chế ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân” – bà Hiền thông tin.

Còn theo đại diện UBND xã An Nhơn Tây, 175 ha diện tích được quy hoạch làm KCN Bàu Đưng chủ yếu đi qua khu dân cư nằm trên đường Nguyễn Thị Rành và An Nhơn Tây với khoảng 350 trường hợp bị ảnh hưởng. Trong đó, có 205 căn nhà hiện hữu, còn lại là đất trồng cao su, trồng cỏ nuôi bò sữa. Do quy hoạch tồn tại từ năm 2008 nên nhiều năm nay người dân không thể tách thửa, chuyển mục đích sử dụng cũng như xây cất nhà. UBND xã sẽ rà soát lại 175 ha này, khu vực nào đông dân cư sẽ đề xuất chuyển sang quy hoạch dân cư nông thôn, giải quyết quyền lợi thỏa đáng cho người dân, khu vực nào trồng cao su sẽ là quy hoạch nông nghiệp…

Quy hoạch KCN Phước Hiệp đi qua xã Phước Hiệp và Trung Lập Hạ với diện tích 200 ha, được UBND TP HCM cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 1 công ty từ năm 2010 để thực hiện dự án nhưng sau đó đơn vị này không triển khai nên đã chấm dứt hoạt động. Hiện khu đất quy hoạch thuộc xã Phước Hiệp có khoảng 300 căn nhà, còn lại là đất nông nghiệp. “Địa phương đang chờ chỉ đạo của huyện để rà soát, kiến nghị quy hoạch từng khu chức năng cho phù hợp tình hình thực tế, bảo đảm quyền lợi người dân vốn chịu nhiều thiệt thòi do quy hoạch treo quá lâu” – ông Nguyễn Tân Trung, Chủ tịch UBND xã Phước Hiệp, cho hay.

Tại huyện Hóc Môn, quy hoạch KCN 300 ha Xuân Thới Thượng hiện dân cư sinh sống lâu đời dọc tuyến đường Dương Công Khi và ở xen cài tại khu vực dự án khoảng hơn 900 căn nhà. Quy hoạch KCN Xuân Thới Thượng quá lâu, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, ảnh hưởng việc chăn nuôi, trồng trọt… khiến việc quản lý trật tự xây dựng rất khó khăn. “Tuy Phó Thủ tướng Chính phủ đồng ý đưa ra khỏi quy hoạch 3 KCN này nhưng việc quy hoạch sắp tới sẽ tùy thuộc vào quy hoạch chung của TP HCM, người dân sẽ tiếp tục chờ kế hoạch điều chỉnh quy hoạch này. Sau khi có quy hoạch mới, người dân có thể tiến hành các thủ tục nhà đất liên quan nếu khu đất phù hợp với quy hoạch mới” – đại diện huyện Hóc Môn lưu ý thêm. 

2 lần kiến nghị Chính phủ xóa “treo”

Tháng 7 -2021, UBND TP HCM có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc xóa 3 KCN là Bàu Đưng, Phước Hiệp và Xuân Thới Thượng ra khỏi quy hoạch vì “treo” quá lâu.

Theo UBND TP HCM, 3 KCN trên đã đưa vào quy hoạch hơn 10 năm nhưng đến nay chưa có chủ đầu tư, chưa có chủ trương thu hồi đất, chưa triển khai các thủ tục về lập quy hoạch và dự án không còn tính khả thi. Điều này làm ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân khi hạ tầng xuống cấp không được đầu tư, việc xây dựng, sửa chữa nhà cửa, sang nhượng đất không thể thực hiện cùng hàng loạt bất cập khác.

Trước đó, năm 2016, UBND TP HCM cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xóa 3 KCN này ra khỏi quy hoạch nhằm bảo đảm quyền lợi người dân.


Bài và ảnh: Thu Hồng